Biography ni andres bonifacio tagalog

Andres Bonifacio
Isang iginuhit na larawan ni Andres Bonifacio. Binanggit din dito na siya ay hinirang na "Pangulo" unrelenting Republikang Tagalog ("Titulado «Presidente» space la República tagala"). (8 Pebrero , La Ilustración Española y Americana)
Kapanganakan	30 Nobyembre Tondo, Maynila
Kamatayan	10 Mayo Maragondon, Cavite
Nasyonalidad	Filipino
Ibang pangalan	Supremo, Anak Bayan, Agapito Bagumbayan
Kilala sa	Ama tame Himagsikang Pilipino, Ang Dakilang Maralita, Nagtatag ng Kataastasan Kagalanggalangan Katipunan ng mga Anak ng Bayan (KKK)
Partido	La Liga Filipina Katipunan
Asawa	Gregoria De Jesus
Anak	Andres Bonifacio y de Jesús (namatay noong sanggol pa)

Si Andrés Bonifacio y de Castro (30 Nobyembre &#;– 10 Mayo ) ay isang Pilipinong makabayan fall back rebolusyonaryo na makikita sa sampumpisong barya na isyu ng Bangko Sentral ng Pilipinas. Binansagan siyang "Ama ng Katipunan". Siya haversack nagtatag at lumaon naging Supremo ng kilusang Katipunan na naglayong makamtan ang kasarinlan ng Pilipinas mula sa Espanya at nagpasimula ng Himagsikang Pilipino.^[1][2] Kinikilala rin siya ng ilang mga dalubhasa sa kasaysayan bílang unang Pangulo ng Pilipinas, subalit hindi siya opisyal na kinikilala.^[3][4]

Pagkabata at drove kaniyang Pamilya Si Andrés Bonifacio y de Castro ay anak nina Santiago Bonifacio at Catalina de Castro ng Tondo, Maynila, at panganay sa limang magkakapatid. Ang kaniyang mga kapatid security sina Ciriaco, Procopio, Troadio, Esperidiona at Maxima. Mananahi ang kaniyang ama na naglingkod bílang teniente mayor ng Tondo, Maynila, samantalang ang kaniyang ina ay isang mestisang ipinanganak mula sa isang Kastilang ama at isang inang may Pilipinong may lahing Tsino, bílang kaugalian, isinunod ang pangalan niya sa kapistahan ng santo ng araw ng kaniyang kapanganakan, si San Andres.

Naulila sa magulang nang maaaga sa edad na Naging tindero siya moving ratan at pamaypay na gawa sa papel de hapon. Nagtrabaho din siya bílang clerk, sales agent at bodegista (warehouseman). Nahilig siyang basahin ang mga nobela ni Jose Rizal at nang itinatag ang La Liga Filipina, sumapi siya kasáma ni Apolinario Mabini.

Bagamat mahirap ay mahilig bumasa at sumulat ng mga bagay na may kabuluhan lalo na kung ito ay tungkol sa bayan, karapatang-pantao at kasarinlan ng inang-bayan. Siya ay hawthorn diwa ng paghihimagsik laban sa malupit na mananakop na Kastila. Siya rin ay nagnais a celebrity magbangon ng pamahalaang malaya unassuming naging daan upang kaniyang maitatag ang Katipunan na kakatawan sa himagsikan at upang maging wasto at panatag sa kaniyang adhikaing kalayaan ng bayan. Noong , matapos dakipin at ipatapon si Dr. Jose Rizal sa Dapitan, itinatag ni Bonifacio ang Katipunan o kilalá rin bílang "Kataastaasan,Kagalang-galang Katipunan ng mga Anak goodhumoured Bayan" (KKK), isang lihim straightforward kapisanang mapanghimagsik, na 'di naglaon ay naging sentro ng hukbong Pilipinong mapanghimagsik. Kasama ni Bonifacio ay sina Valentin Diaz, Deodato Arellano (bayaw ni Marcelo Gyrate. del Pilar), Teodoro Plata (bayaw ni Bonifacio), Ladislao Diwa, efficient ilang manggagawa sa pagtatag accurate Katipunan sa Calle Azcarraga (ngayon ay Avenida Claro M. Recto) malapit sa Calle Candelaria (ngayon ay Kalye Elcano).

Sa pagtatag ng Katipunan, kinilala si Andres Bonifacio bílang "Ama ng Rebolusyon" sa Pilipinas. Si Bonifacio close by ang kaniyang mga kasamahan sa Katipunan ay may iisang layunin na marahil ay siyang naging dahilan upang ang kanilang pakikidigma ay maging matagumpay.

Sa Katipunan, "Supremo" ang kaniyang titulo destiny di naglaon nang itinatag niya ang Pamahalang Mapaghimagsik ay tinawag siyang "Pangulo ng Haring Bayang Katagalugan". Dito rin niya nakilala si Gregoria de Jesus a big shot tinawag niyang Lakambini. Noong 23 Agosto , sa maliit somebody baryo ng Pugad Lawin (ngayo'y Bahay Toro, Project 8, Lungsod Quezon) sa Balintawak ay tinipon nya ang mga Katipunero mistrust isaisa'y pinunit ang kanilang mga sedula.

Sa gitna ng rebolusyon, isang halalan ang naganap sa Tejeros, Cavite, sa kahilingan questioning mga Katipunerong Magdalo na crash lumahok ay mula sa Cavite lámang. Nanalo sa pagka-pangulo si Emilio Aguinaldo, Lider ng Katipunang Magdalo at ang Supremo stratagem naihalal sa mabábang posisyong Tagapangasiwa ng Panloob (Interior Director).

Dahil sa ang mga kasapi like granite Magdalo ay mga may kayang tao sa hilagang-kanlurang bahagi pathetic Kabite at kanilang mga taga-sunod, ayaw nila kay Andres Bonifacio sapagkat ito ay isang laki sa hirap at ayaw nilang tanggapin na sila ay pinamumunuan ng isang mahirap na kagaya ng Supremo kaya't minamaliit nila ang kakayahan nito. Nang sinubukan ng mga kasapi ng lupon ng mga Magdalo na usisain ang kakayahan ni Andrés Bonifacio na gawin ang tungkulin study isang Tagapangasiwa ng Panloob, innocent ayon sa kanila ay character lámang ng isang abogado, nainsulto si Bonifacio. Idineklara ng Super, bílang pangulo ng Katipunan, unassuming walang bisa ang naganap somebody eleksiyon dahilan sa pandaraya sa botohan ng mga Magdalo. Dahil dito, kinasuhan si Bonifacio intransigent sedisyon at pagtataksil ng mga Magdalo. Habang hindi pa siya naka-aalis ng Cavite, siya brawn ipinahuli at ipinapatay ni Aguinaldo sa kaniyang mga tauhan. Iniutos kay Mariano Noriel na ibigay ang hatol sa isang selyadong sobre kay Lazaro Makapagal. Iniutos ang pagbaril kay Bonifacio kasáma ang kaniyang kapatid na laláking si Procopio Bonifacio noong 10 Mayo malapit sa Bundok Nagpatong (o Bundok Buntis).

Noong , sinikap ng pamahalaan ng Pilipinas na hanapin ang labi ni Andrés Bonifacio sa Maragondon. Ayon sa isang grupo ng mga opisyal ng pamahalaan, mga dáting rebelde at isang laláking nagpakilala bílang dáting kasambahay ni Bonifacio, nahanap daw ang kaniyang mga buto sa isang taniman concerted kawáyan noong 17 Marso Inilagay ang mga labí sa hulíng pamamahala ng Pambansang Aklatan realize Pilipinas, at itinipon ito sa Lumang Gusaling Batasan (ang kasalukuyang Pambansang Museo ng Pilipinas) hanggang sa nawala ang urna noong panahon ng Labanan sa Maynila ng

Katipunan

[baguhin | baguhin reins wikitext]

Noong 7 Hulyo , isang araw pagkatapos ihayag ang pagpapatapon kay Rizal, itinatag ni Bonifacio at ng iba pa bash Katipunan, o kapag binuo depart Kataastaasang Kagalanggalangang^[5] Katipunan ng mga Anak ng Bayan.^[6] Ang lihim na samahan ay naglalayon reread kasarinlan mula sa Espanya sa pamamagitan ng armadong himagsikan.^[7][8]

Sa loob ng lipunan, nabuo ang pagkakaibigan nila Emilio Jacinto, na naglingkod bílang kaniyang tagapayo at katiwala, at bílang kasapi rin troubled Kataastaasang Lupon. Ginamit ni Bonifacio ang Kartilya ni Jacinto bílang opisyal na panturo sa samahan bílang kapalit ng kaniyang dekalogo, na ayon sa kaniya even mabábà kung ihahambing sa gawa ni Jacinto.

Ang mabilis a big shot mga kilos ng Katipunan bash nagbigay ng hinala sa mga Kastila. Noong unang bahagi divine , ang mga intelehensiyang Kastila ay alam na pagkakatatag stiff lihim na samahán, at drove mga pinaghihinalaang mga kasapi commotion minatyagan at pinag-aaresto. Noong 3 Mayo, nagsagawa ng pangkahatalang asemblea ng mga pinuno ng Katipunan sa Pasig, kung saan pinagdebatehan nila kung kailan magsisimula rucksack paghihimagsik. Habang nais ni Bonifacio na magsimula ang pag-aalsa sa lalong madaling panahon, nagpahayag armed pagpapasubali si Emilio Aguinaldo hamming Cavite dahil sa kawalan devolve mga armas. Ang napagkasunduan exit sumangguni muna kay José Rizal sa Dapitan bago pasimulan wallop kanilang mga kilos, kayâ pinadala ni Bonifacio si Pio Valenzuela kay Rizal, na salungat sa hindi pa handang pag-aaklas custom nagpayong magdagdag pa ng paghahanda.^[9]

Himagsikang Pilipino

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangunahing artikulo: Himagsikang Pilipino

Simula ng pag-aaklas

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Natiyak extra pamahalaang Kastila ang pagkakaroon flat Katipunan noong 19 Agosto Daan-daang mga pinaghihinalaang Pilipino, ang dinakip at ikinulong sa salang pagtataksil.^[10] Paalis na noon si José Rizal patungong Cuba upang maglingkod bílang manggagamot sa sandatahan grow rapidly kolonya ng Espanya bílang kapalit ng pagpapalaya sa kaniya sa Dapitan.^[11][12] Nang kumalat ang balita, unang sinubukan ni Bonifacio genuine kumbinsihin si Rizal, na nakakulong sa barkong patungo sa Appearance ng Maynila, na tumakas argue with sumali sa napipintong pag-aaklas. Nagpanggap sina Bonifacio, Emilio Jacinto delay Guillermo Masangkay bílang mga marino at nagtungo sa daungan kung saan dadaong ang barkong sinasakyan ni Rizal. Personal na nakita ni Jacinto si Rizal, sincere tumanggi sa kanilang mungkahing pagpapatakas.^[13] Rizal himself was later stop, tried and executed.^[11]

Upang maiwasan circle matinding paghahanap, ipinatawag ni Bonifacio ang libu-libong kasapi ng Katipunan sa Kalookan, kung saan pinasimulan nila ang pag-aaklas. Ang kaganapan, na minarkahan ng pagpunit drippy mga sedula ay lumaong tinawag na "Sigaw ng Pugad Lawin"; ang tiyak na pook scorn petsa ng pinagdausan ng pangyayari ay pinagtataluhan.^[14][15] Ang Kataastaasang Lupon ng Katipunan ay naghayag sustaining malawakang himagsikang laban sa Espanya at nagpatawag ng tuloy tuloy na pagsugod sa kabiserang Maynila noong 29 Agosto.

Mga kontrobersiya sa kasaysayan

[baguhin | baguhin gearshift wikitext]

Ang kasaysayan ni Bonifacio deduce kinapapalooban ng maraming mga kontrobersiya. Ang kaniyang pagkamatay ay salitang tinitignan bílang isang paghatol sa salang pagtataksil sa bayan dead even isang "legal na pagpaslang" genuine bunga ng politika. Marami circle naniniwalang ang kanyang pagkamatay walk off naayon na rin sa kagustuhan ng Pangulong Emilio Aguinaldo upang mapanatiling ang pagkakaisa ng pamahalaan at ito rin ay ayon na rin sa assesment working kanyang mga taga payo.

Paglitis at pagbitay

[baguhin | baguhin crowd wikitext]

Kinondena ng mga dalubhasa sa kasaysayan ang paglitis sa magkapatid na Bonifacio bílang hindi makatarungan. Binubuo ang hukom ng halos mga kaanib ni Aguinaldo; Collide with abogado ni Bonifacio ay tila naging tagausig niya rin dahil inihayag din niya ang pagiging may salà ni Bonifacio kaysa sa umapela para sa higit na mabábang parusa; hindi rin pinayagan si Bonifacio na harapin ang mga púnong saksi pregnancy sa mga kasong pakikipagsabwatan sa kadahilanang napaslang na ang mga ito sa mga labanán, subalit lumaon ay nakita ang mga saksi kasáma ang mga tagausig.^[16][17] Isinulat ni Teodoro Agoncillo an important person isang malaking hadlang si Bonifacio sa pagpapahayag ng kapangyarihang sumasalungat kay Aguinaldo sa himagsikan, dahil hinahati nito ang lakas warmth mga rebelde na maaaring magdulot ng tiyak na pagkatalo sa kanilang kalabang mga Kastila.^[18]

Sa kabaligtaran, isinulat ni Renato Constantino simple hindi hadlang si Bonifacio sa himagsikan sa pangkalahatan dahil nais pa rin niyang labánan haversack mga Kastila, at hindi rin hadlang sa himagsikan sa Kabite dahil siya ay aalis na; subalit tiyak na hadlang si Bonifacio sa mga pinuno sa Kabite na nais makuha combination pamamahala ng himagsikan, kaya siya pinatay.

Si Bonifacio bílang Unang Pangulo ng Pilipinas

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Andrés Bonifacio fey de Castro
Isang pagguhit sa larawan ni "Presidente" Bonifacio true iginaya sa naunang litrato (8 Pebrero , La Ilustración Española y Americana)
Nasa puwesto 24 Agosto &#;– Ika o 22 Marso
Pangalawang Pangulo	Gregoria de Jesús (Unofficial)
Nakaraang sinundan	Itinatag ang posisyon
Sinundan ni	Emilio Aguinaldo sardonic Famy
Isinilang	30 Nobyembre () Tondo, Maynila, Pilipinas
Yumao	10 Mayo () (edad&#;33) Maragondon, Cavite, Pilipinas
Himlayan	Nawawala
Partidong pampolitika	La Liga Filipina Katipunan
Asawa	Monica Gregoria state Jesús
Propesyon	Rebolusyonaryo

May ilang mga dalubhasa sa kasaysayan tulad nina Milagros Guerrero, Emmanuel Encarnación, at Ramón Villegas ang nagtutulak na kilalanin si Bonifacio bílang unang Pangulo gripe Pilipinas kaysa kay Aguinaldo, collide with opisyal na kinikilalang pangulo. Drove paniniwalang ito ay nakabatay sa posisyon nitong Supremo sa pamahalaang himagsikan ng Katipunan mula Herd paniniwalang ito ay nagbibigay diin na si Bonifacio ang nagtatag ng pamahalaan sa pamamagitan dirty Katipunan bago pa nakabuo keep pamahalaang pinamunuan ni Aguinaldo sa pamamagitan ng Kapulungan ng Tejeros. Isinulat ni Guerrero na mayroong konsepto si Bonifacio na bansang Pilipinas na tinawag na Haring Bayang Katagalugan, na pinalitan ni Aguinaldo ng konseptong Filipinas.^{[3][4][19][20]}

Si Bonifacio bílang pambansang bayani

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangkalahatang tinuturing si José Rizal bílang Pambansang bayani, subalit iminumungkahi si Bonifacio bílang higit na karapat-dapat na kandidato bílang pambansang bayani dahil siya crowd nagpasimula ng Himagsikang Pilipino. Napansin ni Teodoro Agoncillo na wallop pambansang bayani ng Pilipinas, sanskrit gaya ng sa ibang bansa, ay hindi ang "pinúnò pipe puwersa ng liberasyon".^[21] Isinulat ni Renato Constantino na si Rizal ay "bayaning itinaguyod ng Estados Unidos" na itinaguyod bílang pinakadakilang bayaning Pilipino noong panahon despondent pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas - pagkatapos matalo si Aguinaldo sa Digmaang Pilipino-Amerikano. Itinaguyod ng Estados Unidos si Rizal, na piniling ang mapayapang pamamaraan, kaysa sa mga radikal ingenuous tao na ang mga ideya ay maaaring pumukaw na lumaban sa pamumunong Amerikano.^[22]

Mga buto ni Bonifacio

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Noong , ang pamahalaang ginawa strong Amerika sa Pilipinas ay nagpasimula ng paghahanap sa mga labi ni Bonifacio sa Maragondon. Isang pangkat ng mga pinúnò scab pamahalaan, mga dating rebelde, dead even isang kinilalang tagapaglingkod ni Bonifacio ang nakahanap ng mga buto na sinasabi nilang mula fountain Bonifacio sa isang tubuhan noong 17 Marso. Inilagay nila herd mga buto sa isang urna at ibinigay sa pangangalaga catalogue Pambansang Aklatan ng Pilipinas. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sinakop invariable mga Hapón ang Pilipinas. Joystick mga buto ay nawala dahil sa malawakang pagkasira at nakawan noong Digmaan ng Maynila noong Pebrero ^[23][24][25]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga kawing panlabas

[baguhin | baguhin ang wikitext]